24/6/12

ο γύρος του κόσμου

Είχαμε αποφασίσει με το ταίρι μου πως αμέσως μόλις ξεμπερδεύαμε με τις σπουδές μας, θα ξεκινούσαμε το Round the World Trip και γι' αυτό ξεκίνησα την πρώτη part-time δουλειά που μου προσφέρθηκε.

Ταχτοποιούσαμε κατά μεγέθη τα πουκάμισα στις κρεμάστρες ενός θεόρατου ρουχάδικου στην Oxford Street. Κάθε Κυριακή, που στον τόπο μας είναι αδιανόητη ακόμη η ύπαρξη έστω ωραρίου των εμπορικών καταστημάτων, εκεί γίνεται κάτι σα διαδήλωση από τα πλήθη που ξοδεύουν το βδομαδιάτικο σε ψώνια. Για ποιον έγραφε ο Max Weber την προτεσταντική ηθική και το πνεύμα του καπιταλισμού; Πάντως όχι για τις γκομενίτσες τις ξεκάλτσωτες χειμώνα-καλοκαίρι με τα πλαστικά αξεσουάρ που ζουν για να καταναλώνουν, που καταναλώνουν για να ζουν.

Δε θυμάμαι πια το όνομά του. Είχε πολύ όμορφο πρόσωπο, καταπληκτικό χαμόγελο και ράστα μαλλί. Ήμαστε περίπου συνομίληκοι. Μιλούσε σπαστά αγγλικά και σπούδαζε Λογιστικά. Ήταν από την Τανζανία και μου μάθαινε λίγα σουαχίλι. Τον ρωτούσα γιατί τα λένε γλώσσα του έρωτα. Γιατί ακόμα και το μη της προστακτικής και το όχι ακόμη, ήταν απαλά, μου εξηγούσε. Ήμαστε έκτακτο προσωπικό για τις άγιες καταναλωτικές μέρες των Χριστουγέννων. Εκείνος αγωνιούσε αν θα του ανανέωναν το συμβόλαιο. Εγώ πάλι, όχι.

Οι άλλοι, αγωνιούσαν επίσης. Μια Κινέζα που μου περιέγραφε την πολιτική για το ένα παιδί στην πατρίδα της όσο διπλώναμε t-shirts και δυσανασχετούσε γιατί ως μοναχοπαίδια επιφορτίζονταν αποκλειστικά με την φροντίδα των γονιών τους, όταν πια θα ήταν ηλικιωμένοι κι ανήμποροι. Κάποιοι αφρικανοί που λουφάραμε και κοροϊδεύαμε τους supervisors και μαζί τους πάντα γελούσα περισσότερο από όλους τους άλλους. Ένας από το Καζακστάν που όλο προβλήματα προκαλούσε σε μας και έγλειφε τους προϊσταμένους και που τον έλεγε μαφιόζο ο φίλος του ο Τούρκος, που με έλεγε sister και με φλέρταρε αιμομικτικά μάλλον. Μια πολωνέζα που πρέπει να ήταν η πιο εργατική από όλους μας όχι μόνο γιατί ταχτοποιούσε τα ρούχα με ένα τρόπο ψυχαναγκαστικό αλλά γιατί ήταν τυπική στα ωράριά της και εξυπηρετική με τους πελάτες. Ο Ινδός που γυρνούσαμε έπειτα με το ίδιο λεωφορείο και μου εξήγησε πως το όνομά του σημαίνει μέλι αλλά και το δικό μου σήμαινε κάτι -που ξέχασα τι- σε μια γλώσσα από τις πολλές που μιλούσαν στον τόπο του. Η Βραζιλιάνα που βρήκε δουλειά στο μαγαζί μέσω ενός γραφείου που νοίκιαζε εργαζόμενους, εργασιακούς νταβατζήδες δηλαδή. Ένας Πακιστανός που μουρμούριζε όσο αράδιαζε τα μάλλινα και μου εξήγησε ότι οι ψίθυροί του ήταν προσευχές, όταν τον ρώτησα, και που ούτε λίγο ούτε πολύ ήταν σύμφωνος με τη δολοφονία της Μπεναζίρ Μπούτο που συνέβη εκείνο τον καιρό. Τον Δεκέμβρη του 2007.

Λίγες μέρες μετά, όλοι όσοι για λίγες βδομάδες υπήρξαμε συνάδελφοι κατάφεραν να εξασφαλίσουν την ανανέωση της σύμβασης, εκτός από τη βραζιλιάνα, που κάτι ακούστηκε πως την είχαν παρατηρήσει από τις κάμερες να κάνει κάτι κακό, ας πούμε να παίρνει κάποια ανάσα, να μη χαμογελάει σαν ηλίθια σε κάποιον πελάτη, να μιλάει με την άλλη λατινοαμερικάνα της παρέας. Εγκληματικά πράγματα. Την είδα που βγήκε με κλάματα από το γραφείο του χοντρού και έσπευσαν να την αγκαλιάσουν οι άλλες. Εγώ δεν πρόλαβα. Έπρεπε να μπω στο γραφείο να μου ανακοινωθεί η ανανέωση της σύμβασης και μετά να τρέξω να προλάβω το δίπατο κόκκινο λεωφορείο που θα με πήγαινε στον καλό μου στην εβραϊκή γειτονιά που ζούσαμε στο βόρειο Λονδίνο.

Την επόμενη φορά που θα πήγαινα στη δουλειά, μετά από μερικές μέρες άδεια, θα ανακοίνωνα πως δε με ενδιέφερε να συνεχίσω να δουλεύω στο ρουχάδικο, γιατί ήμουν έγκυος. Και στη Γη που με περίμενε να την ταξιδέψω, θα της έλεγα σα μητέρα προς μητέρα πως θα πρέπει να περιμένει ακόμα πολύ, πως ίσως ποτέ να μην έκανα πια το γύρο του κόσμου. Κι αργότερα, τέσσερα χρόνια περίπου μετά, η είδηση πως η Ελλάδα ήταν η πιο άρρωστη οικονομικά χώρα θα έκανε το γύρο του κόσμου, αντί για μένα. Και τι παράξενο, εγώ απ' όλη την παρέα δε δούλευα για το προς το ζην στο κάτεργο των ρούχων αλλά για το ευ ζην.

12/6/12

καταδικάζουμε και την αλληλεγγύη από όπου και αν προέρχεται

Πήγε λοιπόν η κοπέλα να παρακολουθήσει μία συναυλία του Θανάση Παπακωνσταντίνου, αλλά αντί να ακούσει ανενόχλητη το "όσες και αν στήνουν φυλακές και αν ο κλοιός στενεύει" και να λικνιστεί παραδομένη στην μέθη του τραγουδιού, σιγοτραγουδώντας το, με το απαλό καλοκαιρινό αεράκι του Ιούνη να απλώνεται ολόγυρα και να της χαϊδεύει απαλά τις παρειές, κάποιοι πετούσαν εξτρεμιστικά φέιγ-βολάν και ο αναίσχυντος ποιητής-συνθέτης-ερμηνευτής-μουσικός παραγωγός-και δυστυχώς για τον ίδιο-αναρχικός έδωσε βήμα σε ανάγνωση μηνύματος αλληλεγγύης σε πολιτικούς κρατούμενους στις φυλακές! Έτσι η κοπέλα αποχώρησε από τον συναυλιακό χώρο με ποικίλλα αρνητικά συναισθήματα και ευτυχώς τουλάχιστον της επεστράφη το αντίτιμο του εισιτηρίου, όπως απαίτησε γιατί εξαπατήθηκε από το προϊόν, γεγονός όμως που πάλι δε στάθηκε ικανό να την εξευμενίσει. Την επόμενη μέρα θα κατήγγειλε στο παγκόσμιο βήμα της πλέμπας το περιστατικό.

Ακόμη πιο ενδιαφέρον από το καταγγελτικό κείμενο είναι το πανηγύρι των σχολιαστών που στήθηκε κάτω από το κείμενο. Ακόμη και στις συναυλίες του Θανάση τέτοιον εκστασιασμό δεν θα βρεις. Αν έχεις διάθεση για γνωριμία με ψηφοφόρους Τζήμερου-Μάνου-ΝΔ να πας να αφήσεις σχόλιο και να κάνεις like σε όποιο άβαταρ σε φαίνεται πιο ελκυστικό. Οι επικριτές της κουλτούρας της μεταπολίτευσης, (αυτοί που ανατριχιάζουν -από αποστροφή, όχι συγκίνηση- ακούγοντας τα Μαλαματένια Λόγια, πφφ...), βρήκαν επιτέλους στο συγκεκριμένο αφήγημα την αφορμή να ξεσπαθώσουν κατά της Αριστερής υποκρισίας που τολμάει και να ζητάει αντίτιμο για τη συναυλία και παράλληλα να δίνει βήμα σε...εξτρεμιστές να δηλώσουν αλληλεγγύη σε φυλακισμένους. Προχτές μιλούσαν οι ίδιοι για την υποκρισία της Κανέλλη που είναι ΚΚΕ και ζει στην Εκάλη. Προσπαθώ να φανταστώ μια ζωή μέσα στην απόλυτη συνέπεια και βγαίνω έξω να πάρω αέρα.

Και επιτέλους, ποιος σας είπε πως οι κρατούμενοι έχουν ανθρώπινα δικαιώματα; Ποιος σας είπε πως έχουν μερτικό στην αλληλεγγύη μας; Αυτά τα τσογλάνια δεν έφτιαχναν γιάφκες στα βόρεια πρόαστια και επεδίωκαν την φυσική εξόντωση στοχοποιημένων αξιωματούχων; Δεν καταδικάστηκαν σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία; Τώρα τι θέλετε; Να σαπίσουν στη φυλακή οι αλήτες!

Και επιτέλους, κύριε Παπακωνσταντίνου να κάνετε συναυλίες αλληλεγγύης να μην πατάμε εμείς οι φιλήσυχοι και σώφρονες πολίτες ή αλλιώς να μη κάνετε πλάτες σε αντεξουσιαστικά υποκείμενα. Να διαχωρίσουμε την πολιτική από την τέχνη. Βλέπετε τα αμερικάνικα pop idols να ανακατεύονται στα πολιτικά; Ή και όταν ακόμα το κάνουν, είναι όμορφα οργανωμένες σαν τα Live Aid που θα τα υποστήριζε και η κα Βαρδινογιάννη ως φιλάνθρωπος.

(σημ.: για όσους δεν διαθέτουν FB, το κείμενο στο οποίο αναφέρομαι είναι αναρτημένο και εδώ)

1/6/12

οι νικητές

Ήταν το φεγγαρόμελόν μας, όπως το λέει στην Ψυχολογία Συριανού συζύγου ο Ροϊδης. Ποιος να μας τό 'λεγε. Εμείς οι δυο, που λιγότερο από ένα χρόνο πριν είχαμε αποφασίσει να αναχωρήσουμε για το Round the World Trip, θα φτάναμε να κάνουμε ταξίδι του μέλιτος καμιά σαρανταριά χιλιόμετρα μακριά απ' το πατρικό. Αν το δεις αλλιώς, μετά την Ανδαλουσία και την Κορσική, δεν είναι άσχημος προορισμός η Κρήτη. Μόνο που αυτό που έχεις δε το εκτιμάς. Και αυτή η παραδοχή ανατρέπεται όταν αυτό που έχεις είναι ένα παιδί. Δεν περνάει μέρα που να μη το εκτιμάς.

Με την κοιλιά τότε στον όγδοο μήνα -ποιος εγώ που δεν ήθελα να κάνω παιδιά ποτέ, τόσο ανόητη- σε ακριβά bungalows -ποιοι εμείς που καταδεχόμαστε μόνο κάμπινγκ- με μια βέρα από λευκόχρυσο έκαστος -ποιοι εμείς που περιφρονούσαμε όσους περιέφεραν τα σύμβολα των δεσμών τους στα δάχτυλα- βουτούσαμε στην πισίνα από θαλασσινό νερό -ποιοι εμείς που περιγελούσαμε όσους προτιμούσαν τις πισίνες απ΄τη θάλασσα για τα μπάνια τους. Μας πλησίασαν δυο γεροντάκια κάποιο πρωινό.

Στο ξενοδοχείο των πέντε αστέρων έκαναν διακοπές αυτοί οι δυο άνθρωποι που πουλούσαν φρούτα και λαχανικά στη λαϊκή και που είχαν γίνει σχεδόν θετοί γονείς για τα τρία εγγόνια τους που άφησε ορφανά η κόρη τους, αφού τριάντα χρονών, σκοτώθηκε σε τροχαίο. Αργότερα, έχοντας καταφέρει να αλλάξουμε θέμα, έχοντας δείξει το θαυμασμό μου για τα κουράγια τους, το πιο απλό: να ξυπνάς μια ζωή τα χαράματα, άσε όλα τα άλλα, αυτό το γέρικο κορμί που έβλεπα να επιπλέει στα καλοπληρωμένα ύδατα, θα επανερχόταν "τι να το κάνεις, ας είχα εγώ την κορούλα μου..." Κι από κείνη τη στιγμή, έχοντας μια κόρη αγέννητη ακόμα, απέκτησα πιο αιχμηρή επίγνωση της πιο σκληρής μοίρας: να χάσεις το παιδί σου.

Το σούρουπο κάποιας από τις επόμενες μέρες, θα χάζευα με δέος τα πελώρια κύματα που έσπαζαν στα βράχια και τις φιγούρες απ' τους τουρίστες, στο βάθος, όρθιοι να παρατηρούν κι εκείνοι το ίδιο θέαμα. Και πώς μου είχαν φανεί τόσο μικρά και τόσο ανίσχυρα τα ανθρωπάκια μπροστά στη φύση, τι ψευτιές που είμαστε μπροστά στη δύναμή της. Αλλά μετά, μες στο σκοτάδι που απλωνόταν πηχτό, τον αέρα που σφύριζε όλο και πιο εφιαλτικά, τους γδούπους απ΄τα κύματα, είπα πως εμείς κυρά θάλασσα, όσο απέραντη και άγρια και αν γίνεσαι, σε έχουμε μετρημένη απ' άκρη σ' άκρη και σε πατάμε με τα πλεούμενά μας. Κι έτσι χαμογέλασα αυτάρεσκα. Όπως οι νικητές ενός άνισου αγώνα.

Πριν λίγες μέρες, το κοριτσάκι εκείνο που φώλιαζε τότε μέσα μου, ζήτησε να της πω πώς φτιάχνονται τα αυτοκίνητα. Οι γνώσεις μου ήταν ελλιπέστατες ακόμη και για τριών χρονών παιδί. Κι έτσι σκέφτηκα να καλύψω την αμάθειά μου, δείχνοντας της ένα βίντεο που θα ψάρευα στο web. Βρήκαμε ένα κλιπάκι από ντοκιμαντέρ σε αυτοκινητοβιομηχανία που έδειχνε κάποια θεόρατα μαύρα ρομπότ να τοποθετούν τα εξαρτήματα του αυτοκινήτου. Στο τέλος, ένα γεροντάκι με στολή μάστορα πλησιάζει με τον αργό βηματισμό ενός ηλικιωμένου το σκαρί του αυτοκινήτου που έχουν συναρμολογήσει οι μεταλλικοί γίγαντες με περισσή ευκολία και ακρίβεια, και επιθεωρεί. Μια κατατραπακιά να του έδινε με το ένα χέρι του το ρομπότ, το γεροντάκι θα βρισκόταν στα κυπαρρίσια. Και πάλι το ίδιο αυτάρεσκο χαμόγελο, όπως πριν τέσσερα χρόνια, με το κύμα: εμείς σας επινοήσαμε, εμείς σας κατασκευάσαμε, εμείς σας χρησιμοποιούμε, εμείς άμα θέλουμε σας πετάμε σε μια υψικάμινο και γίνεστε μεταλλικός χυλός. Εμείς είμαστε οι νικητές.

Ποτέ δεν πίστευα πως η απλή ανάγνωση μιας είδησης θα μου προκαλούσε κυριολεκτικά εμετό. Το πρωί, διάβαζα για έναν κανίβαλο στο Σικάγο που έπεσε πάνω σε έναν άλλο άνδρα στο δρόμο κοινή θέα, γυμνοί κι οι δυο, μάλλον από ναρκωτικό που σε κάνει να νιώθεις πως φλέγεσαι μες στα ρούχα σου, και τα ξεσκίζεις, και του έτρωγε το πρόσωπο. Η περιγραφή για το θύμα απ΄τους γιατρούς ήταν γλαφυρή. Διαβάζοντας πως στο μέτωπό του δεν υπήρχε πια κρέας και πως ήταν φαγωμένος ως το λαιμό, έτρεξα στη λεκάνη και ξέρασα τον καφέ. Κι έφτασε κάτω απ' τη γη η αποστροφή μου για την ανθρώπινη φύση. Κι έπειτα θυμήθηκα το κύμα και το ρομπότ. Η μηχανή και η φύση ποτέ δε θα μου προκαλούσαν εμετό. Μόνο ο άνθρωπος . Αλλά και τον κανίβαλο, που λένε τα μμε, κάποια μάνα τον έχασε μετά από τόσους πυροβολισμούς απ΄την αστυνομία...